Wróżka, pozycje i interrobang

Lato pełną parą, więc warto poznać dodatkowe znaczenie często używanych słówek związanych z ciepłem:

  • grill: grilować, przepytywać
    Stop grilling me! What is this, a questioning?!
  • roast: piec, ostro krytykować
    Why are you always roasting me?!
  • fry: smażyć, smażyć się
    I’ll fry if I go outside, so I’m staying in.
  • boil: gotować, zagotować się
    Boiling with anger, he slammed the door.

***

Połączenie wykrzyknika oraz znaku zapytania po angielsku funkcjonuje jako interrobang. Służy on zaznaczeniu pytania wypowiadanego w sposób pełen emocji, ekscytacji. Nie jest to też żadna nowomowa, choć wiele urządzeń czy programów nie obsługuje tego znaku, który ma graficzną postać “‽”. Na co dzień przedstawiamy go za pomocą połączenia “?!”.

***

“Trafił swój na swego” możemy przetłumaczyć jako I can smell my own.

***

Niektóre angielskie słówka są podobne i graficznie, i fonetycznie. Para takich często mylonych słów to:

  • appalling: bulwersujący
    The conditions in the hotel were appalling!
  • appealing: interesujący
    The teachers have been trying to make their classes more appealing to the students.

W wymowie te wyrazy różnią się tylko jednym dźwiękiem. Appalling ma długi dźwięk samogłoskowy /ɔ:/, a appealing posiada /i:/.

***

“Posypka” ma po angielsku wiele nazw – jimmies, nonpareils (tak, z francuskiego!), sprinkles, hundreds and thousands – i w niektórych daniach występuje w roli głównej. Fairy cakes to wszelkiego rodzaju babeczki i ciasteczka z toną kolorowej posypki. Fairy bread to kromki białego chleba z masłem i posypką. Fairy pops to z kolei ciasteczka z posypką na patyku przypominające lizaki. Ciekawostką jest, że fairy to “wróżka”.

***

Prefiks omni- zwykle tłumaczy się jako “wszech-” lub “wszystko-“. Tworzy on ciekawe, zwykle formalne przymiotniki, np. omnipresent (“wszechobecny”), omnipotent  (“wszechmocny”), omniscient (“wszechwiedzący”) czy omnivorous (“wszystkożerny”).

***

“Ja stawiam!” możemy przetłumaczyć jako:

  • I’ll pay!
  • It’s on me!
  • It’s my round!

***

“Reklama” to po angielsku advertisement. W skrócie advert. W skrócie ad. Mamy jeszcze commercial, ale taka reklama jest w telewizji lub radyjku.

***

Słówko appendix ma podwójną liczbę mnogą: appendixes to “wyrostki”, a appendices to “aneksy” bądź “załączniki”. Warto wiedzieć, chyba że komuś nie zależy, że mówi o dokumentach bądź ludzkich flakach.

***

Pozycja jest istotna. Różni ludzie lubią różne pozycje, ale język angielski jest pod tym względem konserwatywny. Każda zmiana pozycji wyrazu w zdaniu wiąże się ze zmianą jego funkcji, a zatem i znaczenia.

  • I don’t need any more money.
    Nie potrzebuję więcej pieniędzy. Wystarczy mi, co mam.
  • I don’t need money anymore.
    Już w ogóle nie potrzebuję pieniędzy. Będę żył miłością do pana od angielskiego.

***

“Lubię dostawać prezenty” możemy przetłumaczyć I like being given gifts lub prościej I like getting gifts, a “daruj sobie” jako save it.

***

“Daruj sobie” to po angielsku Save itSave możemy zarówno time (“oszczędzać czas”), jak i money (“oszczędzać pieniądze”).

***

Morning to “poranek”. Niby nic specjalnego, ale słówko to tworzy kilka ciekawych związków:

  • morning glory: wilec (taki kwiatek)
    Morning glories unravel into full bloom in the early morning.
  • morning glory: poranna erekcja (zdecydowanie nie jest to kwiatek)
    Jesus, man, loose the morning glory before you put somebody’s eye out!
  • morning, noon, and night: bez przerwy
    The weather’s awful. It’s been raining morning, noon, and night since we arrived!
  • (that) Monday morning feeling: poniedziałkowy blues
    Blurgh… I’ve got that Monday morning feeling…

***

Czasownik gush może oznaczać “wylewać się” oraz “zachwycać się”. Stop gushing! możemy przetłumaczyć jako “nie rozklejaj się!”.

***

Niekiedy angielskie słowotwórstwo zwodzi na manowce.

  • capitation: podatek pogłówny
    Capitation is a tax or payment in which the same amount of money is paid by each person.
  • decapitation: ścięcie
    Decapitation means cutting off someone’s head.

***

Stosunkowo niewiele zawodów w języku angielskim nowożytnym zachowało podział ze względu na płeć osoby parającej się daną profesją. Tak jest w przypadku np. krawca i krawcowej. Pan to (teoretycznie; patrz poniżej) tailor, a kobieta seamstress. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na to, że:

  • tailor tradycyjnie to pan szyjący ubrania dla panów, choć termin ten jest teraz neutralny pod względem płci
  • seamstress to kobieta naprawiająca i szyjąca ubrania
  • dressmaker to osoba szyjąca ubrania dla pań

Tym, którzy znają wyraz seam (“szew”), zwracam też uwagę na pułapkę w wymowie. O ile seam czytamy przez /i:/, o tyle seamstress zawiera krótki dźwięk samogłoskowy /e/.

***

Oto trzy wyrazy o zaskakującej wymowie:

  • segue /ˈseɡweɪ/: przejść
    One song segued into the next.
  • penchant /ˈpɒ̃ʃɑ̃n/: zamiłowanie
    He has a penchant for adopting stray dogs.
  • Celt /kelt/: Celt
    A Celt is a member of an ancient group of people who lived in parts of Western Europe.

***

W formalnym, prawniczym przysłówku therein, który możemy przetłumaczyć jako “tamże”, skrywa się aż 12 poprawnie zapisanych słówek:

  1. przedimek określony the
  2. zaimek osobowy he
  3. przymiotnik dzierżawczy her
  4. wtrącenie er
  5. przysłówek here
  6. zaimek osobowy I
  7. przysłówek there
  8. literacki spójnik ere
  9. czasownik rein
  10. biznesowy przyimek re
  11. przyimek in
  12. formalny przysłówek herein

***

Jeśli coś robimy przypadkowo, to powiemy by accident lub accidentally, nigdy on accident, co stosuje wiele osób (także rodzimych użytkowników języka angielskiego). Gdy coś jest celowe, powiemy on purpose

‘Sorry, hun, I crashed your car, but I did it accidentally/by accident.’
You sure you didn’t do it on purpose? I know you didn’t like its colour!’

Dodatkowo istnieje ciekawe określenie accidentally on purpose, którego użyjemy, by powiedzieć, że coś zrobiono celowo, ale w taki sposób, że wyglądało na wypadek: I spilt the wine on Mark’s shirt accidentally on purpose because I wanted him to take it off…

***

Te i inne słówka dostępne są też w mojej klasie na platformie Quizlet (instrukcja obsługi wraz z przeglądem ćwiczeń znajdują się we wpisie Quizlet: platforma do nauki słownictwa).

Uwaga: wpis zawiera symbole IPA (International Phonetic Alphabet, czyli Międzynarodowy alfabet fonetyczny). Bez odpowiedniego wsparcia ze strony oprogramowania możliwe jest, że w miejscu właściwych znaków Unicode pojawią znaki zapytania, kwadraty i inne niefonetyczne symbole. Ponadto jako anglista, nie amerykanista, siłą rzeczy mówię tu o brytyjskiej wersji języka angielskiego. Więcej o symbolach, ich znaczeniu i wymowie znajduje się we wpisie Angielska fonetyka: zarys dźwięków.

4 comments to “Wróżka, pozycje i interrobang”

Skomentuj ~Paweł Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *