Ośmiornica, spam i cukierki do oczu

Czerwiec był iście upalny, a jak jest „upał” po angielsku? A scorcher. Jeśli nie wiecie, jak inaczej powiedzieć, że jest gorąco, to zamiast rzucać na lewo i prawo nudnym jak flakuchy z olejuchem hot, warto wzbogacić swój wokabulariusz o przymiotniki boiling, sizzling czy scorching. Nie powtarzać mi w kółko wyświechtanych frazesów! Czy wyrażam się jasno?!

  • Do I make myself clear?! -> Czy wyrażam się jasno?!
  • Speaking of which… -> À propos…
  • By the way… -> A tak przy okazji…
  • To what do I owe this pleasure? -> Czemu zawdzięczam tę przyjemność?

Ino tylko nie mylić mnię czasowników to owe i to own!

  • to owe: used about things that you should give to someone
  • to own: to legally have something, especially because you have bought it

***

It’s whatever to fraza będąca idealnym komentarzem do każdej sytuacji i funkcjonująca trochę na zasadzie bardziej wulgarnej shit happens. Z definicji to nothing important, something beyond one’s control or not worth worrying about.

***

Czerwiec to miesiąc dumy! Happy Pride Month! Jednym z moich ulubionych (wyniesionych z czasów studiów) sposobów poszerzania słownictwa to szukanie synonimów oraz antonimów słówek. Jednak nie na podstawie tłumaczenia, bo to może być bardzo zgubne! Na podstawie definicji, bo tylko dzięki niej wiem, co dane słówko dokładnie znaczy i jak się zachowuje w zdaniu. Pride to „duma”, ale co dokładnie oznacza i a jakie są jej wyrazy bliskoznaczne?

  • pride: a feeling of pleasure and satisfaction that you get when you have achieved something special
  • confidence: the belief that you are able to do things well
  • self-esteem: the feeling that you are as important as other people and that you deserve to be treated well
  • audacity: the confidence to say or do what you want, despite difficulties, risks, or the negative attitudes of other people

Zastanawialiście się kiedyś, jak stosować słówko gay i dlaczego można określać nim też kobiety, kim jest osoba transpłciowa lub też co oznaczają literki skrótowca LGBTQ? Jeśli choć na jedno pytanie odpowiedzieliście „tak”, to koniecznie zapoznajcie się z tekstem LGBTQ – czym jest?, by raz na zawsze rozwiać swoje wątpliwości.

***

Jeśli coś jest tak smakowite, że nam ślinotok twarz zalewa, to powiemy, że jest mouth-watering (stosujemy zarówno do smaku, jak i zapachu).

***

Czasownik to capitalise znaczy zarówno „pisać dużymi literami”, jak i „finansować/gromadzić kapitał”. Ale jak mu dorzucimy przyimek „on”, to tak jakby troszeńkę zmienia znaczenie na… „wykorzystywać sytuację”.

***

Często słyszę, jak ludzie źle wymawiają rzeczowniki debt („dług”) i death („śmierć”), czytając je tak samo. Otóż pierwszy czytamy z dźwiękiem [t] (i pamiętamy, że litera „b” jest niema), a drugi wymawiamy z [θ]. Błąd najczęściej wynika z zaniedbania wymowy oraz niewiedzy, jak pokombinować z aparatem mowy, by poprawnie przeczytać zbitkę liter „th”. Tłumaczę to, obrazując świetnymi przykładami, w artykule Jak poprawnie wymawiać angielskie „th”?.

***

Rzeczownik niepoliczalny eye candy wbrew temu, co sugeruje Google Translate, to nie „cukierki do oczu”. Często tłumaczy się go jako „ciacho” czy „laska” (w odniesieniu do atrakcyjnych ludzi), ale ma szersze znaczenie. Generalnie oznacza someone or something that is attractive or enjoyable to look at, but has no other valuable qualities.

***

Occipital to przepiękne słówko oznaczające „potyliczny”.

***

A witch zwykle tłumaczymy jako „czarownica”, ale wyznawcy religii zwanej jako wicca słówkiem witch określają i kobiety, i mężczyzn.

***

Oto kolejne przecudnej urody, literackie, formalne przymiotniki to Stygian i chthonic:

  • Stygian [ˈstɪdʒiən]: dark and frightening.
    Pochodzi od nazwy rzeki Styx i dlatego często stosuje się zapis dużą literą. Może być użyty w wyrażeniu Stygian darkness w znaczeniu „egipskie ciemności”, aczkolwiek istnieje wyrażenie bardziej dosłowne: Egyptian darkness.
  • chthonic [’kθɒnɪk]: relating to the underground.
    Również można znaleźć w wyrażeniu chthonic darkness, a sam przymiotnik przejawia cechy autoantonimu, bo pomimo pierwotnego znaczenia niekiedy jest użyty do opisywania tego, co ziemskie, przy porównaniu z tym, co niebiańskie.
  • penumbral [pəˈnʌmbrəl]: the partial shadow outside the complete shadow of an opaque body, where the light from the source of illumination is only party cut off.
    Przymiotnik utworzony od łatwego w tłumaczeniu rzeczownika penumbra. Skoro o półcieniu mowa, jeśli nie jesteście pewni różnicy między shadow i shade, przeczytacie o niej we wpisie Cień, rozporek i pieprz.

***

Lato latem, ale cóż to jest summer body? „Letnie ciało” to seksowne, odchudzone i wysportowane ciało gotowe do pokazania w lato. Are your summer bodies ready? 'Cause mine’s still celebrating Christmas!

***

Zapewne wiecie, że spamem określamy niechcianą pocztę i inne zbędne, nadliczbowe rzeczy. A czy wiecie, skąd się to wzięło? Od nazwy handlowej mięsnej konserwy w puszce! Spam to właśnie taka konserwa lub mielonka. Co ma jednak wspólnego mięsiwo z pocztą? Podczas II wojny światowej ludzie jedli tak dużo mielonki, że mieli jej przesyt. Poskutkowało to tym, że mielonka stała się obiektem żartów, a słówko Spam, oryginalnie pisane dużą literą, zaczęto stosować nie tylko w odniesieniu do mięsa wątpliwej jakości.

***

To teraz pora na morską ciekawostkę: „ryba piła” to po angielsku sawfish. Bo a saw oznacza „piła” właśnie. A tu macie nazwy kilku popularnych mieszkańców głębin:

  • an octopus: ośmiornica
  • a puffer fish: rozdymka
  • a shark: rekin
  • a whale: wieloryb
  • a starfish: rozgwiazda
  • a jellyfish: meduza

Śmiszna sprawa z tą ośmiornicą, bowiem teoretycznie posiada trzy liczby mnogie: octopuses, octopodes i octopi. Jaka jest między nimi różnica?

  1. octopuses: klasyczna angielska liczba mnoga stworzona wedle przykazań angielskiej gramatyki
  2. octopodes: oryginalna grecka forma (rzeczownik ten jest właśnie greckiego pochodzenia), raczej rzadko spotykana, głównie w sytuacjach i tekstach formalnych, akademickich, specjalistycznych.
  3. octopi: dziwaczna (choć zabawnie brzmiąca) forma liczby mnogiej, która z jednej strony jest niepoprawna, ponieważ zrobione na modłę rzeczowników łacińskich (a jak napisałem, to słówko pochodzi z greki), ale z drugiej tak częsta, że uznana za poprawną. Uzus, ludzie!

By uniknąć oskarżeń purystów o stosowanie formy technicznie niepoprawnej, stosujcie octopuses na co dzień, a octopodes zostawcie sobie na dyskusje z biologami morskimi.

***

Uwaga: wpis zawiera symbole IPA (International Phonetic Alphabet, czyli Międzynarodowy alfabet fonetyczny). Bez odpowiedniego wsparcia ze strony oprogramowania możliwe jest, że w miejscu właściwych znaków Unicode pojawią znaki zapytania, kwadraty i inne niefonetyczne symbole. Ponadto jako anglista, nie amerykanista, siłą rzeczy mówię tu o brytyjskiej wersji języka angielskiego. Więcej o symbolach, ich znaczeniu i wymowie znajduje się we wpisie Angielska fonetyka: zarys dźwięków.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *