Nietoperz, czekolada i lewatywa

Zaczynamy jak zwykle samymi konkretami do zapamiętania, pokochania i stosowania od zaraz.

  • Thanks for the newsflash! → Dzięki za przypomnienie!
  • Look who’s talking! → I kto to mówi!
  • On my mark! → Na mój znak!
  • That can’t be right… → Coś jest nie tak…
  • I feel like a change. → Potrzebuję zmiany.
  • It doesn’t add up. → To się nie trzyma kupy.
  • Burning the midnight oil? → Zarywasz nockę?
  • I’m all ears. → Zamieniam się w słuch.
  • I didn’t see that coming… → Tego się nie spodziewałem.

***

Pamiętacie, jak po angielsku jest “nietoperz”? Tak, to bat, a czy wiecie, co jeszcze oznacza bat? Jest to również “paletka (do pingponga)” i “kij (baseballowy)”. Między innymi.

***

Ach, jak wiele zależy od czasowników! Takie niewinne zdanie I can’t say przetłumaczymy “nie mogę powiedzieć”, ale jeśli zamienimy czasownik i powiemy I can’t tell, znaczenie ulegnie zmianie na “trudno powiedzieć”.

***

Jako że te dwa słówka często są mylone, przypominam, że reminder oznacza “przypomnienie”, a remainder to z kolei “pozostała część”. Wymowa jak pisownia; podobna, ale nie identyczna. Pierwszy wyraz zawiera bowiem dwudźwięk [aɪ], natomiast drugi [eɪ].

***

Zakładam, że większość zna czasownik find (oznaczający “znaleźć” lub “uważać”), którego nieregularne formy to found. Ale czy wiecie, że istnieje regularny czasownik found? Oznacza on “założyć” (np. miasto, instytucję) i zwykle stosowany jest w stronie biernej. Żeby było śmieszniej – a my kochamy, jak jest śmiesznie – mamy też i regularny czasownik fund, którego znaczenie to z kolei “fundować”

  • I haven’t found my phone yet.
  • This school was founded in 1800s.
  • The army funds military research.

***

A oto smakowite kąski z piątką w tle:

  • high five: piąteczka (taka co się ją łapskiem przybija)
  • five o’clock shadow: widoczny wieczorem zarost u faceta, który się golił rano
  • five-a-side: pięcioosobowa piłka nożna

***

Jeśli ktoś nadal używa, że bez sensu się tego wszystkiego uczyć, zerknijcie na te zdania:

  • Jack’s my enemy.
  • Jack’s my enema.

Słowa enemy i enema różnią się tylko jedną literką i głoską (dźwiękiem), ale znaczeniowo są od siebie baaardzo odległe, bowiem enemy to “wróg”, a enema to “lewatywa”.

***

Lubicie banansy? Ja je uwielbiam, w związku z czym nie mogę nie kochać wyrażeń orbitujących wokół tych genetycznie zmodyfikowanych klonów.

  • top banana: szef, szycha
  • banana republic: republika bananowa (kiepsko zorganizowane, skorumpowane państwo o słabej ekonomii)
  • banana skin: wpadka
  • to slip on a banana skin: przejechać się na czymś
  • the Blue Banana: europejski/niebieski banan (urocza nazwa gęsto zaludnionego obszaru zurbanizowanego, ciągnącego się łukiem od Anglii przez Belgię, Holandię, zachodnie Niemcy, Austrię po północne Włochy.

***

Kocham język angielski za wiele rzeczy, a wśród nich sztuczki, jakie wyczynia ze słownictwem.

  • a compass (rzeczownik policzalny): kompas
  • compass (rzeczownik niepoliczalny): zakres
  • compasses (liczba mnoga): cyrkiel
  • encompass (czasownik regularny): obejmować

***

Gdy mówimy o kimś przypadkowym, np. przypadkowo spotkanym czy poznanym, określimy go przymiotnikiem random, natomiast rzeczy przypadkowe jako nieplanowane i niezamierzone są accidental. Można skojarzyć z accidentally lub by accident (ale nie on accident, bo to błąd).

  • Yesterday, I met that random guy who looked like Tom Ellis.
  • Sorry, I didn’t mean to stab you! I did it by accident!

Jeśli interesuje kogoś, co oznacza accidentally on purpose, zajrzyjcie do tekstu Wróżka, pozycje i interrobang.

***

Kończymy na słodko:

  • chocolate (rzeczownik niepoliczalny): czekolada jako substancja (taka brązowa breja do ciumkania)
  •  a chocolate (rzeczownik policzalny): czekoladka (jeden smutny kawałek radosnej całości)
  • chocolate-box (przymiotnik): przesłodzony, cukierkowy
  • a chocolate bar (rzeczownik): batonik (rzadziej “tabliczka”)
  • a bar of chocolate (rzeczownik): tabliczka czekolady

***

Te i inne słówka dostępne są też w mojej klasie na platformie Quizlet (instrukcja obsługi wraz z przeglądem ćwiczeń znajdują się we wpisie Quizlet: platforma do nauki słownictwa).

Uwaga: wpis zawiera symbole IPA (International Phonetic Alphabet, czyli Międzynarodowy alfabet fonetyczny). Bez odpowiedniego wsparcia ze strony oprogramowania możliwe jest, że w miejscu właściwych znaków Unicode pojawią znaki zapytania, kwadraty i inne niefonetyczne symbole. Ponadto jako anglista, nie amerykanista, siłą rzeczy mówię tu o brytyjskiej wersji języka angielskiego. Więcej o symbolach, ich znaczeniu i wymowie znajduje się we wpisie Angielska fonetyka: zarys dźwięków.

2 comments to “Nietoperz, czekolada i lewatywa”
  1. Thanks for the newsflash! – ja tak tylko w kwestii tego tłumaczenia. Newsflash to zawsze dla mnie były wiadomości z ostatniej chwili w radiu czy tv. Thanks for the newsflash jeśli w ogóle kiedykolwiek spotkałam, to raczej tylko użyte ironicznie, np. tutaj “Yes, I’m going bald…thanks for the newsflash! Arrrgghhh….” (przykład wyszukany przez wujka google z tej strony: http://forum.bodybuilding.com/showthread.php?t=125900583). W takim razie pytanie czy w kontekście, gdzie kolega mi przypomina o jutrzejszym egzaminie o którym zupełnie zapomniałam, więc zero ironii, tylko czysta wdzięczność będzie ok, czy jednak z reminding? A tak w ogóle dzięki za kolejny fascynujący wpis.

    • “Newsflash” jak i mnóstwo innych słów ma wiele znaczeń zależnych od sytuacji. Tutaj jest zdecydowanie ironiczne, co podkreśli odpowiednia intonacja i akcent zdaniowy. Nie napisałem tego, bo wtedy z jednej strony musiałbym wszędzie dopowiadać całą historię zastosowania słówek, a z drugiej ludzie by się sami we własną naukę nie angażowali, jeśli by dostali wszystko na srebrnej tacy. A tak jak Ty kopią głębiej, co bardzo się chwali. 🙂 Raczej nie użyjemy tego słówka, gdy ktoś nam przypomni o egzaminie, chyba że to jakiś upierdliwiec, który zawsze każdemu o wszystkim przypomina, a my wcale nie zapomnieliśmy.

      Dlatego tak istotne jest uczyć się słówek nie tylko ze słownika (choć to podstawa), ale i z życia; według ich codziennego i mniej powszechnego użycia. Bo język to więcej niż słowa.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *